Jak pokazują badania*, oglądanie krótkich filmów na YouTube to druga najpopularniejsza aktywność wśród polskich nastolatków w wieku od 12 do 17 lat (codziennie lub prawie codziennie korzysta z niego 72 proc. młodzieży). To bardzo ważna część cyfrowej kultury młodych ludzi.
Na smartfonie, tablecie, laptopie czy komputerze stacjonarnym - YouTube stanowi nieodłączną część codzienności nastolatków.
Celem publikacji umieszczonych na stronie Polskiego Centrum Programu Saferinternet, jest przybliżenie świata YouTube i spektrum czynności podejmowanych przez dzieci i młodzież na tym jednym z najpopularniejszych serwisów internetowych.
Szerokie możliwości i ryzyko
W materiałach podkreślono rolę rodziców, którzy mogą wspierać dziecko w zrozumieniu nieskończonego świata YouTube. Platforma otwiera bowiem szerokie możliwości, ale też wiąże się z ryzykiem. Młodzi ludzie przy pomocy dorosłych powinni uświadomić sobie, na czym ono polega i nauczyć się obchodzenia z nim. Bardzo ważne jest m.in., aby zdawali sobie sprawę, że na platformie można zgłaszać filmy i kanały pokazujące niepożądane treści. Po zgłoszeniu są one sprawdzane i - jeśli łamią regulamin - usuwane.
Z jakimi problematycznymi treściami dzieci mogą się zetknąć na YouTube?
- Sceny przemocy i pornografia.
- Stereotypowe wizerunki. Treści o takiej tematyce mogą stanowić problem zwłaszcza dla dziewcząt. Mogą one bowiem odnieść wrażenie, że aby być piękne i lubiane muszą być szczupłe i zawsze idealnie wystylizowane.
- Komercjalizacja i niepohamowana konsumpcja. Przed filmami, w trakcie i po nich pokazywane są reklamy. Youtuberzy w swoich filmach polecają różne produkty. Mają na sobie drogie markowe ubrania, a pod filmami publikują linki do sklepów online.
- Hejt i wyzwiska w komentarzach pod filmami.
- Kanały propagujące teorie spiskowe i poglądy ekstremistyczne.
Wrażenie, że dobrze się znamy
W publikacji zaznaczono jak ogromny wpływ na młodych ludzi mają gwiazdy Youtuba.
"W dużej mierze YouTuberzy i YouTuberki sami wywołują u młodych ludzi fascynację. Przed kamerą pokazują się jako osoby dostępne i dają widzom wgląd w swoje życie prywatne. W ten sposób widzowie szybko czują, że ich dobrze znają i że są ich przyjaciółmi" - czytamy.
Podkreślono, że oprócz zapewniania rozrywki i przekazywania informacji ze swego życia, przekazują też jakie są ich zdaniem trendy wśród nastolatków, o jakich tematach się rozmawia i jak się ubierać, by być lubianym.
W materiałach znajdują się m.in. rady dla rodziców dotyczące poszczególnych zagrożeń, słowniczek popularnych youtubowych terminów, a także informacje o tym co zrobić, gdy dziecko:
- chce całymi dniami oglądać filmiki na YouTube
- chce mieć produkty polecone przez gwiazdę YouTube
- chce zostać gwiazdą YouTube
Cała publikacja "Co moje dziecko robi na YouTube?" jest dostępna tutaj.
Źródło: saferinternet.pl
* Dane z badań "Problematyczne używanie internetu przez dzieci i młodzież", Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Warszawa 2019. Więcej o tym raporcie pisaliśmy tutaj.