Założenia projektu ustawy zostały zaprezentowane przez resort cyfryzacji 13 grudnia 2024 r. na Kongresie Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej w Krakowie. Jedną z głównych propozycji jest nałożenie na dostawców usług świadczonych drogą elektroniczną obowiązku wdrożenia narzędzi weryfikacji wieku, tak aby dostęp do pornografii miały tylko osoby pełnoletnie. Narzędzia mają być jak najbardziej skuteczne, a jednocześnie chronić prywatność osób dorosłych.
W kwietniu 2024 r. przy Ministerstwie Cyfryzacji powstała specjalna grupa robocza wspomagająca prace. Zaproszeni do niej zostali przedstawiciele administracji publicznej, Biura Rzecznika Praw Dziecka, instytucji naukowych oraz organizacji pozarządowych zajmujących się tematyką bezpieczeństwa w internecie i ochrony dzieci (w tym także Stowarzyszenie Twoja Sprawa).
Przedstawiciele grupy uczestniczyli w panelu eksperckim, który towarzyszył oficjalnej prezentacji założeń.
W panelu wzięli udział (na zdjęciu od lewej): Katarzyna Hernandez dyrektorka Zespołu Edukacji Cyfrowej i Bezpieczeństwa w Sieci w Biurze Rzeczniczki Praw Dziecka; dr Jakub Jakubowski, kierownik Zespołu ds. Badań nad Młodzieżą i Edukacją Medialną na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu; Martyna Różycka, kierownik Działu Reagowania na Nielegalne Treści w Internecie w Dyżurnet. pl i Mikołaj Sowiński, radca prawny, doradca Stowarzyszenia Twoja Sprawa.
"Uczynić świat lepszym"
Dr Jakubowski podkreślał, że w swojej karierze wysłuchał już wielu referatów na temat bezpieczeństwa dzieci w internecie i poznał wiele wyników badań, które często go zaskakiwały. - Nigdy nie zapomnę referatu wygłoszonego na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Jedna z doktorantek prezentowała badania dotyczące uzależnienia od pornografii małych dzieci: 7, 8, czy 9-letnich. To nie jest oczywiście jakiś powszechny problem, ale on jest - mówił ekspert.
- Pokazywanie przez naukowców świata takim, jakim on jest to czasem coś niezbędnego do utworzenia uregulowań, które mają te problemy zmniejszyć - dodał. Odniósł się też do zaprezentowanych przez MC założeń: - Zawsze technologia będzie trochę przed nami. Kreatywność samych dzieci, ale też tych, którzy chcą im zaszkodzić będzie wymagała ciągłego zastanawiania się jak to dogonić. Jednak próbujmy. Nie jesteśmy w stanie uczynić tego świata lepszym nie robiąc tego.
"Poważny problem"
Mikołaj Sowiński wskazywał na działania Stowarzyszenia Twoja Sprawa dotyczące ochrony dzieci. Mówił o specjalistycznym portalu opornografii.pl i o szkoleniach dla rodziców i nauczycieli „Jak chronić dziecko przed pornografią?”. Podkreślił jednocześnie, że Stowarzyszenie od lat stara się nakłaniać polityków i decydentów, żeby wprowadzono wreszcie zmiany w prawie, które ograniczyłyby dostęp dzieci do pornografii. - Bo problem jest naprawdę bardzo poważny - podkreślił.
Przypomniał, że Stowarzyszenie zaprezentowało w 2019 r. projekt również oparty na weryfikacji wieku z powiązanymi sankcjami wobec podmiotów naruszających prawo, w tym wpisanie do rejestru podobnego do rejestru hazardowego. - Staraliśmy się nakłonić rządzących, żeby podjęli inicjatywę legislacyjną, jednak się nie udało.
Z kolei Katarzyna Hernandez zaznaczyła, że nawet po wprowadzeniu rozwiązań prawnych, jeśli dziecko będzie bardzo chciało, to na pornografię trafi. Jednak przepisy w znacznym stopniu ograniczą sytuacje, gdy najmłodsi trafiają na takie treści przypadkowo. - Na przykład poprzez jakiś link pojawiający się podczas oglądania bajki. Tak nie może być i od tego powinniśmy walkę zacząć.
"Żeby miały dzieciństwo"
Martyna Różycka zwróciła uwagę, że wreszcie dotarliśmy do momentu, w którym wyraźnie widzimy, że internet musi się zmienić.
Wystosowała też przejmujący apel: - Mamy okazję, ale też obowiązek przesunięcia świata. Tak, jak kiedyś przesunęliśmy świat wyprowadzając dzieci z fabryk mówiąc, że jesteśmy już gotowi na to, aby nie pracowały, że jesteśmy gotowi na to, żeby miały powszechny dostęp do edukacji, żeby miały dzieciństwo. I teraz jest kolejny taki moment. Oddajmy dzieciom dzieciństwo. Mam już dość słuchania tego, co inni powinni zrobić. Zastanówmy się wszyscy: co ja zza swojego biurka, laptopa, telefonu, z kanapy mogę dziś zrobić, aby dzieci były choć trochę bezpieczniejsze w internecie. Oddajmy dzieciom dzieciństwo, tak jak w historii robiliśmy to już kilka razy…
Więcej o założeniach projektu MC i dalszych planach prac przeczytacie tutaj.