Dla ponad 40 proc. dzieci granie w gry online jest jedną z najczęstszych aktywności w sieci. Jakie są jasne i ciemne strony wirtualnej rozrywki i co zrobić, żeby gaming okazał się dla młodego gracza pozytywnym doświadczeniem? Warto zapoznać się z przygotowanym przez NASK poradnikiem dla rodziców "Nastolatki i gry cyfrowe".
Jak podkreśla autorka publikacji, Marta Witkowska, gry mogą mieć pozytywny wpływ na rozwój: dostarczają praktycznych umiejętności, pomagają odkrywać i realizować pasje oraz wzmacniają kompetencje społeczne. Ważne jest jednak, aby dziecko nie pozostawało sam na sam z ekranem. Z nowej publikacji rodzice dowiedzą się m.in. czym powinni się kierować przy wyborze gier dla dzieci w różnym wieku.
Poradnik omawia również potencjalne zagrożenia, jakie mogą kryć się za atrakcyjną fasadą: problem nadużywania, zdradliwą zasadę free-to-play, ukryty hazard, narażenie na agresję i hejt oraz ryzyko kontaktów z nieznajomymi. Zdradza też jak poznać, że dziecko zbyt mocno zanurzyło się w wirtualnym świecie.
Na funkcjonowanie dzieci i nastolatków w wirtualnym świecie znacząco wpłynęła pandemia. Nauka zdalna oraz konieczność ograniczenia kontaktów społecznych sprawiły, że czas spędzany przed ekranem urządzeń cyfrowych wydłużył się kilkukrotnie. Jak zaznaczono w publikacji, w czasie epidemii dzieci poświęcają więcej godzin nie tylko na aktywności związane z nauką online, ale również na wirtualną rozrywkę.
Połowa badanych uczniów twierdzi, że w dni nauki szkolnej korzysta z internetu sześć lub więcej godzin, a co trzecie dziecko podobny czas spędza w sieci również w weekendy.
Prawie co trzeci uczeń w czasie pandemii częściej i dłużej gra w gry cyfrowe. Podobna liczba badanych przyznaje, że zdarza im się grać również podczas… zdalnych lekcji (Ptaszek, Stunża i in., 2020).
Cały poradnik jest do pobrania tutaj.
Jednym z bardzo ważnych fragmentów poradnika jest m.in. 6 kroków dla rodziców i opiekunów, które mogą pomóc im lepiej zrozumieć fascynację nastolatka oraz przygotować się do rozmowy na temat grania i ustalenia zasad zrównoważonej rozrywki online:
KROK 1. DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ. Przyjrzyj się w co i w jaki sposób gra Twoje dziecko. W sieci łatwo możesz znaleźć szczegółowe informacje na temat niemal każdej gry. Gracze chętnie publikują bowiem nagrania swoich rozgrywek, które pozwolą Ci zorientować się, jak faktycznie wygląda gra oraz jej mechanika. Nie obawiaj się pytać dziecka o jego ulubione gry, czy poprosić o pokazanie jak spędza czas przed komputerem.
KROK 2. POROZMAWIAJ O GRANIU. Spróbuj zrozumieć co najsilniej przyciąga dziecko do grania. Czy jest to osiąganie jak najlepszych wyników, bicie rekordów, potrzeba odstresowania się i relaksu, nieśmiałość w kontaktach w świecie offline czy może granie wspólnie z przyjaciółmi? Mając tę wiedzę, łatwiej podpowiesz dziecku jakie są inne, równie atrakcyjne formy spędzania czasu. Dzięki temu pomożesz też w przezwyciężeniu trudności, które popychają młodego człowieka do świata online. Pamiętaj, że nie musisz oceniać każdej gry pod kątem jej edukacyjnych walorów – czasami wystarczające jest to, że dostarcza Twojemu dziecku świetnej rozrywki.
KROK 3. WYKORZYSTAJ OKAZJĘ. Rozmowa o ulubionych grach może stanowić również tło do poruszenia o wiele poważniejszych tematów. Zwróć uwagę nastolatka na mechanizmy stosowane przez producentów gier, mające na celu przytrzymać gracza jak najdłużej przed komputerem lub konsolą i zachęcić do intensywnego grania. Możliwe, że pozwoli mu to z dystansem spojrzeć na własne zaangażowanie. Dyskusja o agresji i przemocy w grach, stereotypach czy ukrytym hazardzie może pomóc zrozumieć, że ciągły kontakt z tego typu treściami nie pozostaje obojętny – kształtuje przekonania, wpływa na sposób myślenia i podejmowane zachowania. Dyskusja o relacjach panujących w społeczności graczy pozwoli nastolatkowi jasno wytyczyć granice zachowań dla niego nieakceptowalnych, łatwiej też będzie mu zwrócić się do Ciebie o poradę lub pomoc w trudnej sytuacji.
KROK 4. USTAL ZASADY. Granie bywa dla nastolatków bardzo ważne, ale nie powinno przesłonić innych sfer ich życia. Jeśli niepokoją Cię gamingowe nawyki Twojego dziecka, postaw sprawę jasno i otwarcie powiedz o swoich obserwacjach i obawach. Wspólnie ustalcie zasady, które pomogą unormować nadmierne granie (w poradniku znajduje się więcej szczegółów na ten temat).
KROK 5. POMÓŻ WYKSZTAŁCIĆ ZDROWE NAWYKI. Grając, szybko można zapomnieć o wszystkim, co dzieje się dookoła nas. Nie tylko angażujące walki czy konieczność koncentrowania się na wielu aspektach gry jednocześnie, ale również sama konstrukcja gry sprzyjają pełnemu zanurzeniu się w jej świecie. A to może poważnie odbić się na zdrowiu. Zwróć dziecku uwagę na to, że pozostawanie w wymuszonej, siedzącej pozycji przez wiele godzin, ciągłe wytężanie wzroku czy wykonywanie schematycznych, powtarzalnych ruchów może skutkować pojawieniem się bólu (pleców, ramion, nadgarstków itp.), a nawet trwałych uszkodzeń. Intensywne wpatrywanie się w ekran może powodować silne bóle, zawroty głowy i problemy z zasypianiem. Ustalcie podstawowe zasady, których młody gracz powinien się trzymać, jeśli chce uniknąć kłopotów zdrowotnych.
KROK 6. ZAGRAJ! Czy odważysz się spróbować? Być może Twoje dziecko otworzy przed Tobą nieznany Ci dotąd świat? Wspólne granie to nie tylko przyjemny sposób na spędzanie czasu razem. To również świetna okazja do lekkich rozmów na ważne tematy, bycia na bieżąco z wydarzeniami w życiu dziecka oraz możliwość docenienia jego wielu umiejętności, o których zapewne nie miałaś/miałeś pojęcia. Całkiem prawdopodobne, że i Ciebie zdziwią wyzwania, jakie stawia przed Tobą gra. Być może odkryjesz przy okazji, że nie każda rozgrywka mieści się w kategoriach bezrefleksyjnej rozrywki, a odpowiednio dobrana gra pomaga odstresować się i relaksować.
Źródło: "Nastolatki i gry cyfrowe. Poradnik dla rodziców"